De gemeente zet camera’s in voor verschillende doelen: onder andere voor de openbare orde, verkeersmonitoring, voor parkeerhandhaving en bewaking. Voor elke taak gelden andere wetten en regels.
Natuurlijk houden we ons strikt aan de regels rondom cameratoezicht en gaan we zorgvuldig om met beelden en de gegevens van personen op de beelden.
Openbare orde
De burgemeester kan camera’s op straat plaatsen als dat nodig is voor de veiligheid. Momenteel (maart 2024) staan er 38 vaste camera’s in de stad: van het treinstation via de winkelstraten tot aan het Stratumseind. Ook naast het PSV-stadion en op het Baekelandplein staan vaste camera’s die telkens voor vier jaar worden geplaatst. Dan worden ze geëvalueerd. Deze camera’s worden lang neergezet in gebieden met de meeste drukte en de meeste incidenten.
De gemeente heeft ook drie mobiele camerasystemen die voor korte periodes van een paar dagen tot maximaal zes maanden worden neergezet. Deze camera’s staan momenteel (maart 2024) op de Kruisstraat en de Keizersgracht.
Hoe werkt het?
Dankzij live cameratoezicht kunnen beginnende incidenten snel worden gezien. Dan kan de politie of een handhaver naar het incident worden gestuurd. De beelden mogen door de politie ook worden gebruikt voor opsporing. Er gaat ook een preventieve werking uit van cameratoezicht en veel inwoners, bezoekers en ondernemers voelen zich veiliger door de camera’s.
Wat gebeurt er met de beelden?
Gemeentelijke observanten houden bijna 24 uur per dag live toezicht op deze camera’s. De beelden worden 28 dagen bewaard en daarna verwijderd. Behalve als beelden nodig zijn voor opsporing: die worden langer bewaard door de politie.
Wat zegt de wet?
De wettelijke grondslag voor deze camera’s is artikel 151c van de Gemeentewet. De burgemeester neemt voor deze camera’s een aanwijsbesluit.
- Cameratoezicht Eindhoven Centrum en Woensel 2024-2028: dit besluit is genomen op 27 februari 2024 en loopt tot 10 maart 2028.
- Besluit cameratoezicht Elzentlaan: dit besluit is genomen op 5 maart 2024 en loopt tot 20 maart 2024.
Voordat een aanwijsbesluit afloopt, bepaalt de burgemeester of de camera’s nog noodzakelijk zijn. Dat kan drie gevolgen hebben: verwijderen, verplaatsen of verlengen van de camera’s.
De camerabeelden vallen onder de Wet politiegegevens. Lees hier meer over de manier waarop de camerabeelden worden beveiligd.
Waar staan deze camera's?
De locaties van de camera’s zijn te vinden op het open data platform van de gemeente Eindhoven.
Verkeerskundig onderzoek op kruispunten
Op alle kruispunten met verkeerslichten plaatst de gemeente camera’s om de doorstroming van het verkeer te kunnen monitoren. Momenteel (juni 2023) staan er circa 75 van deze camera’s in Eindhoven en dat worden er de komende jaren circa 180. Het uitgangspunt is namelijk om alle kruispunten met verkeerslichten van een of twee camera’s te voorzien.
Hoe werkt het?
Een keer per jaar wordt verkeerskundig onderzoek gedaan om de wachtrijen te meten en de verkeerslichten goed af te stellen. De camera’s worden ook gebruikt om klachten over de verkeerslichten te behandelen.
Wat gebeurt er met de beelden?
Deze camerabeelden worden niet opgenomen: ze worden alleen af en toe op afstand live bekeken door een vijftal geautoriseerde medewerkers van de gemeente. Het is onmogelijk om bij woningen rondom het kruispunt naar binnen te kijken, omdat ramen automatisch door software worden ‘geblurd' met behulp van privacy masking.
Wat zegt de wet?
De wettelijke grondslag voor deze camera’s is het Besluit Administratieve Bepalingen inzake het Wegverkeer (BABW). Die wet geeft de gemeente de bevoegdheid als wegbeheerder verkeersonderzoek te doen voor de veiligheid en doorstroming. De grondslag is artikel 6 van de Algemene Verordening Gegevensbescherming, eerste lid onder e: de verwerking is noodzakelijk voor het uitoefenen van een publieke taak. Lees hier meer over de manier waarop de camerabeelden worden beveiligd.
Waar staan deze camera's?
De locaties van de camera’s zijn te vinden op het open data platform van de gemeente Eindhoven.
Proeftuin Inzicht Verlicht
Sinds 2020 loopt de proeftuin Inzicht Verlicht op het kruispunt van de J.F. Kennedylaan en de Onze Lieve Vrouwestraat. Daar worden vijf videocamera’s en acht geluidscamera’s ingezet voor meer inzicht in het verkeer. Het doel is om de doorstroming van het verkeer te analyseren. Maar hier worden ook de luchtkwaliteit en de hoeveelheid geluid gemeten. Dat maakt het mogelijk om te zien welke milieulast het verkeer oplevert. Lees hier meer over de Proeftuin Inzicht Verlicht.
Parkeerhandhaving met de scanauto
Op plekken waar je moet betalen voor een parkeerplaats, controleert de gemeente of dat is gebeurd, of dat er een geldige parkeervergunning is. Voor deze parkeerhandhaving gebruiken we een scanauto. Het doel is dat iedereen netjes voor het parkeren betaalt en dat er genoeg vrije parkeerplekken zijn.
Hoe werkt het?
De scanauto rijdt door de straat en scant kentekens van auto’s die geparkeerd staan op een openbare parkeerplaats waar betaald parkeren geldt. Een gescand kenteken wordt gecheckt in de database met betalingen en vergunningen. Als het kenteken daar niet in staat, gaat een parkeercontroleur naar de geparkeerde auto toe en beoordeelt de situatie ter plekke. Als er geen bijzonderheden zijn, dan bevestigt de handhaver dat er een boete (dit heet officieel naheffingsaanslag parkeerbelasting) naar de eigenaar van de auto wordt gestuurd.
Wat gebeurt er met de beelden?
Als je betaald hebt voor parkeren of een vergunning hebt, worden de gegevens (kenteken en foto’s) direct gewist. Als dat niet zo is, bewaren we de gegevens voor het versturen van de boete en het afhandelen van een eventueel bezwaar. De gegevens worden nergens anders voor gebruikt en na afloop van de bezwaartermijn verwijderd. Eventuele personen op de foto’s van de scanauto worden op grond daarvan onherkenbaar maakt.
Wat zegt de wet?
De scanauto voldoet aan de privacy-vereisten zoals vastgelegd in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De grondslag is artikel 6 van de Algemene Verordening Gegevensbescherming, eerste lid onder e: de verwerking is noodzakelijk voor het uitoefenen van een publieke taak. Meer informatie lees je in de Privacyverklaring Scanauto Parkeerhandhaving.
Bodycams van handhavers
De gemeentelijke handhavers in de openbare ruimte dragen bodycams voor hun veiligheid. Deze camera’s maken beeld- en geluidsopnames en kunnen door de politie worden gebruikt voor opsporing als een handhaver slachtoffer is geworden van agressie of geweld.
Hoe werkt het?
De handhavers dragen de bodycam, maar deze staat standaard uit. Hij gaat pas aan als de veiligheid van de handhaver in gevaar komt. De handhaver kondigt aan dat de bodycam wordt aangezet. Als een handhaver slachtoffer is van agressie of geweld, mag de opname aan de politie worden verstrekt na een aangifte. De handhavers gebruiken de bodycam niet voor het opnemen van overtredingen.
Wat gebeurt er met de beelden?
De bodycam staat standaard uit: de handhaver zet de bodycam pas aan als de situatie onveilig wordt. De beelden worden dan tijdelijk opgeslagen op de bodycam. Een opname kan door de gemeente aan de politie worden gegeven bij een aangifte. De politie kan de opname dan als bewijsmateriaal gebruiken. De beelden worden goed beveiligd en na 28 dagen verwijderd. Als een opname nodig is voor opsporing, mag deze door de politie langer worden bewaard. De opname wordt dan pas verwijderd als het opsporingsonderzoek is afgerond.
Wat zegt de wet?
De gemeente Eindhoven reikt de bodycams uit aan de handhavers op grond van haar wettelijke plicht een goed werkgever te zijn en een veilige werkplek te bieden (artikel 611 van het Burgerlijk Wetboek Boek 7 en artikel 3, lid 1 Arbowet). De opnames van bodycams bevatten informatie over personen: de handhavers, maar ook anderen die zijn gefilmd. Voor die persoonsgegevens geldt artikel 6, lid 1, onder f van de AVG. De verwerking is noodzakelijk voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de gemeente als werkgever. De bodycams worden dus niet ingezet vanuit de overheidstaak van de gemeente. De beelden worden door de gemeente na 28 dagen verwijderd. Voor kopieën die eventueel aan de politie zijn gegeven, geldt de Wet politiegegevens, met eigen bewaartermijnen. Lees hier meer over het werk van de handhavers.
Bewakingscamera's
De gemeente beveiligt haar gebouwen en eigendommen met bewakingscamera’s. De meeste van deze camera’s hangen binnen. Maar er zijn ook camera’s die de openbare ruimte rondom het gebouw filmen, bijvoorbeeld bij de ingang. Er zijn ongeveer vierhonderd bewakingscamera’s. De meeste van deze bewakingscamera’s hangen binnen in de gebouwen. Maar er zijn ook camera’s die de omgeving van het gebouw filmen. De camera’s hangen onder andere bij het Inwonersplein, maar ook bij het Van Abbemuseum en de BIO-centrale. Ook bij sportaccommodaties en fietsenstallingen van de gemeente hangen dit soort bewakingscamera’s.
Hoe werkt het?
In sommige gebouwen kunnen de beelden rechtstreeks worden bekeken door de portier of de beveiliging van het gebouw. Zij houden toezicht in het gebouw en kunnen ook de directe omgeving van het gebouw bekijken als dat nodig is. In de meeste gebouwen worden de beelden alleen maar opgenomen. Alle beelden kunnen na een inbraak, diefstal, vernieling of een ander incident aan de politie worden verstrekt na een aangifte. De politie kan dan opsporingsonderzoek doen.
Wat gebeurt er met de beelden?
De bewakingscamera’s nemen 24 uur per dag op. De beelden worden goed beveiligd en maximaal 28 dagen bewaard. Een opname kan door de gemeente aan de politie worden gegeven bij een aangifte. De politie kan de opname dan als bewijsmateriaal gebruiken. Als een opname nodig is voor opsporing, mag deze door de politie langer worden bewaard. De opname wordt dan pas verwijderd als het opsporingsonderzoek is afgerond.
Wat zegt de wet?
De gemeente Eindhoven zet de bewakingscamera’s in op grond van haar gerechtvaardigde belang om gebouwen en eigendommen te beveiligen. Voor de persoonsgegevens die worden verwerkt geldt artikel 6, lid 1, onder f van de AVG. De verwerking is noodzakelijk voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de gemeente. Voor kopieën die eventueel aan de politie zijn gegeven, geldt de Wet politiegegevens, met eigen bewaartermijnen.
Camera's van anderen
De gemeente is niet de enige instantie die camera’s plaatst. Ook andere organisaties hebben camera’s die de straat filmen. Voorbeelden zijn de bewakingscamera’s van ProRail bij het station of politiecamera’s die tijdelijk worden geplaatst voor de veiligheid. Ook particulieren en bedrijven hebben bewakingscamera’s. Veel ondernemers beveiligen hun pand met camera’s en veel particulieren hebben een camera in de deurbel.
De gemeente is niet verantwoordelijk voor camera’s van anderen. Camera’s die door andere organisaties of particulieren worden geplaatst, moeten voldoen aan de algemene privacywetgeving. De Algemene verordening gegevensbescherming is het belangrijkste wettelijke kader. Als je denkt dat een camera onrechtmatig op straat is gericht door een particulier, bedrijf of organisatie, kan je een klacht indienen bij de eigenaar van de camera. Dat kan bijvoorbeeld via de functionaris gegevensbescherming (FG), als de organisatie die heeft. Je kunt hiervoor een voorbeeldbrief van de AP gebruiken. Je kunt daarna ook een klacht indienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens.
Wordt er gebruikgemaakt van gezichtsherkenning?
Nee, het cameratoezicht in Eindhoven maakt geen gebruik van gezichtsherkenning.
Hoe is mijn privacy gewaarborgd?
De gemeente Eindhoven behandelt camerabeelden waar personen op te zien zijn als persoonsgegevens. Want persoonsgegevens zijn alle gegevens die direct over iemand gaan of tot die persoon te herleiden zijn. Daar gaan we zorgvuldig mee om:
- Camera’s worden alleen geplaatst op grond van een publiekrechtelijke taak of een gerechtvaardigd belang van de gemeente.
- We verwerken niet meer persoonsgegevens dan noodzakelijk.
- De beelden worden alleen bekeken door geautoriseerde gebruikers.
- We slaan de camerabeelden alleen op als dat noodzakelijk is en bewaren ze niet langer dan noodzakelijk.
Waar kan ik met vragen terecht?
Heb je een vraag over de camera’s die in Eindhoven staan? Neem in dat geval gerust contact op met cameratoezicht@eindhoven.nl.
Heb je een vraag die gaat over de persoonsgegevens die worden verwerkt? Neem dan gerust contact op met privacy.vjb@eindhoven.nl.
Heb je een klacht over hoe de gemeente Eindhoven met je persoonsgegevens omgaat? Dan kun je contact opnemen met fg@eindhoven.nl. Je kunt ook een klacht indienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens.